Presentatie op 17 maart 2022
Op donderdagmiddag 17 maart werd 'Een oase in het Heerderdal, de geschiedenis van landgoed De Dellen (1803-2022)' gepresenteerd in het Bovenhuis op landgoed De Hooge Heide in Epe. De Ritsema van Eck-Jongkindt-Coninck Stichting, eigenaar van landgoed De Hooge Heide (8,60 ha), heeft in 1972 het beheer en onderhoud van het terrein overgedragen aan Stichting Het Geldersch Landschap. Deze samenwerking bestaat in 2022 op de kop af 50 jaar! In verband met dit jubileum werd deze locatie gekozen voor de presentatie.
Peter van den Tweel, directeur-bestuurder van Geldersch Landschap & Kasteelen, nam het eerste exemplaar in ontvangst. Van den Tweel verklaarde: "Ik ben extra content met het boek. Het is naast een mooie inhoud ook mooi geworden".
Eerste lammetjes Schaapskudde Epe-Heerde geadopteerd
Lodewijk Rondeboom heeft op maandag 7 februari de eerste lammetjes van dit jaar geadopteerd. De tweeling, geboren op zaterdag 29 januari is vernoemd naar Cornelis Sebastiaan Buys Ballot.
Het rammetje kreeg de naam Cornelis, het ooitje heeft de naam van zijn moeder gekregen en heet vanaf nu Elisabeth. Met de adoptie is gelijk het startsein gegeven voor de lammetjesactie waarbij mensen de kudde kunnen steunen door voor € 20,- een lammetje te adopteren. Tegelijkertijd start de Schaapskudde Epe-Heerde een wervingsactie voor donateurs. Donateur worden kan al voor € 10,- per jaar. Wie het eerste jaar minimaal € 50,- doneert, ontvangt in 2022 het nieuwe boek “Een oase in het Heerderdal” van Lodewijk Rondeboom.
De link met de Schaapskudde Epe-Heerde is jaren geleden al gelegd. Als terreinbeheerder werkte Lodewijk Rondeboom in de periode 1985-2000 op landgoed De Dellen. Doordat ook de Schaapskudde regelmatig in dit gebied rondloopt, voerde Rondeboom vele gesprekken met zowel Teun als Lammert Niesing. Tijdens zijn werk op de Dellen kreeg Rondeboom een grote belangstelling voor de cultuurhistorie van het gebied. In de periode 2000 tot 2003 interviewde hij, samen met Harm Sleurink, destijds GLK-vrijwilliger, een aantal oud-bewoners. Deze gesprekken leverden, samen met de vele historische documenten uit het Nationaal Archief en verschillende streekarchieven, een schat aan informatie op! “Genoeg om een boek mee te vullen“, aldus Rondeboom en zo kwam in 2003 het boek ‘Een oase in het Heerderdal, de geschiedenis van landgoed De Dellen’ uit.
Na zijn pensionering in 2012 vond hij, dankzij de digitalisering van de archieven, beetje bij beetje steeds meer historische informatie over De Dellen. “Het vinden van deze puzzelstukjes vergelijk ik weleens met schatgraven en het speciale gevoel dat je ervaart wanneer je iets belangrijks hebt gevonden. Zo stuitte ik op een bezwaarschrift uit 1803 tegen de komst van H.W. Daendels ondertekend door meer dan 100 inwoners van Heerde en correspondentie tussen Cornelis Sebastiaan Buys Ballot (de zoon van de weerkundige) en de Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij over het beheer van De Dellen in de periode 1917-1929. Naar aanleiding van alle ‘nieuwe puzzelstukjes’ heb ik in november 2019, in overleg met Het Geldersch Landschap, het besluit genomen om te gaan werken aan een gewijzigde herdruk en deze in eigen beheer uit te geven”, aldus Rondeboom. Het vernieuwde en uitgebreide boek “Een oase in het Heerderdal” is inmiddels klaar en ligt vanaf 18 maart in de lokale boekwinkels. Ook is het vanaf dan te koop via de gelijknamige website.
De Schaapskudde Epe-Heerde kan blijven bestaan dankzij bijdragen van de gemeenten Epe en Heerde en de provincie Gelderland, de verkoop van lammeren én giften van particulieren, verenigingen en bedrijven. Deze financiële steun is van groot belang. Het beheren en gezond houden van de kudde is een kostbare zaak. Uw steun daarbij wordt bijzonder op prijs gesteld! De kudde steunen kan op verschillende manieren. Wie een lammetje wil adopteren of wie donateur wil worden, kan daarvoor terecht op de website van Schaapskudde Epe-Heerde via: https://schaapskudde-epe-heerde.nl/.
Veluwse kuddedieren
Vroeger, toen de heide op de Veluwe van tijd tot tijd door overbeweiding en plaggen her en der veranderde in stuifzand, kon je met geen mogelijkheid aan ze ontsnappen: Veluwse herders en hun schaapskuddes. Ze hadden een speciale functie: overdag graasden de schapen op de heide en in de nacht werden de schaapskuddes gestald in de potstal waar de schapenmest gemengd met heideplaggen werd ‘opgepot’. Met deze mest konden de akkers bemest worden. Schaapskuddes, heidevelden en potstallen waren tot het einde van de 19de eeuw van groot belang voor de landbouw tot het moment dat de kunstmest rond 1900 zijn intrede deed.
Sinds de grootschalige heidebebossingen in de eerste helft van de 20ste eeuw is het tijdperk van eindeloze Veluwse heidevelden voorbij en bestaat het Veluwse land voor het overgrote deel uit bos. Slechts op een paar plekken komen herders, hun honden en hun schapen nog van pas. Eén daarvan is de Renderklippen, een groot glooiend heidegebied direct ten zuiden van landgoed De Dellen. De schaapskudde die daar graast is die van Lammert Niesing. Samen met mijn oudste zoon spraken we met hem af bij de schaapskooi naast het Erf van Daendels en liepen vandaar naar de heideveldjes in het Rakhorstveld. De drone die Lodewijk jr. mee had genomen maakte deze prachtige plaatjes, hoog vanuit de lucht.
Tweede versie 'Oase in het Heerderdal' vanaf 18 maart 2022 te koop
Vanaf 18 maart 2022 is de tweede herziene & verbeterde druk van het boek 'Een oase in het Heerderdal' online via deze website verkrijgbaar. Daarnaast ligt het boek in diverse boekwinkels op de Veluwe. Binnenkort meer informatie.